در مطلب امروز قصد داریم تا همراه با استاد فاطمه بهرامی مدرس فن بیان و سخنرانی در کرمان به بررسی نکات و عوامل داشتن یک فن بیان خوب بپردازیم.
زیر و بمی صدا از طریق حرکات عضلانی شکل می گیرد. سرعت بیان هم باتوجه به نوع حس جمله باید بیان شود. تأکید ها هم در شرایط مختلف در جمله به کار می رود.
یکی از پارامترهای مهم در فن بیان خوب و جذاب صحبت کردن، زیر و بمی صدا است که به جلب توجه مخاطبین و انتقال مفاهیم کمک می کند. مثلاً وقتی عبارت“باید بروم” را با صدای پایین و ریتم نرمال می گوییم، نوعی عجله و تصمیم گیری را به مخاطب انتقال می دهد. اما وقتی کلمه”باید” را بلندتر قوی تر و پر طنین تر ادا می کنیم، نوعی حس تضاد و مخالفت را انتقال می دهید. نگران نشوید. ممکن است که شما اکنون قادر به زیر و بم کردن صدایتان نباشید که با انجام یک سری تمرینات می توانید به خوبی به این مهارت دست پیدا کنید. اولین گام این است که باید به افت و خیز صحبت های اشخاص دیگر توجه کنید و نسبت به این مسئله حساسیت نشان دهید. در واقع زیر و بمی صدا، به تغییر در تارهای صوتی بستگی دارد.
اندازه، حجم و لرزش تارهای صوتی ممکن است به وسیله عضلاتی که روی آن ها فشار می آورید تغییر کند. در نتیجه ما شاهد تغییرات در بلندی صدا خواهیم بود. اگر اندازه و حجم تارهای صوتی، بزرگ تر و لرزش، کم تر شود صدا پایین تر می آید وقتی تارهای صوتی، نازک می شوند و لرزش افزایش می یابد صدای زیر تولید می شود در واقع تمام این تغییرات را، گوش هدایت می کند. حرکات عضلانی که منجر به زیر و بمی صدا می شود به صورت فیزیکی قابل رویت نیستند و ما تنها از طریق گوش قادر به درک این تغییرات هستیم. بنابراین شما می توانید تغییرات در نوع بیانتان را بشنوید و اصلاحات لازم را انجام دهید.
یکی از پارامترهای مهم در فن بیان خوب و جذاب صحبت کردن، داشتن سرعت بیان متناسب است. جی کمپالنا” متخصص در تحلیل سیستم های ارتباطی می گوید: هر انسانی تقریباً از چهل صدای پایه ای استفاده می کند و طی هر ثانیه به طور میانگین ده صدا تولید می کند. ما به راحتی می توانیم سرعت صداهایی را که تولید می کنیم بالا و پائین ببریم. بصورت اصولی سرعت بیان بین ۱۳۰ تا ۱۷۰ کلمه در دقیقه مناسب است. در بیان تند، ما در هر ثانیه تعداد زیادی کلمه را ادا می کنیم که نیاز به مهارت در امر تنفس دارد. در بیان کند واژگان نیز، ما به نفس های حجیم و عمیق نیاز داریم تا کلمات را به وضوح بیان کنیم .
شدت تأکید روی یک واژه، نتیجه تشدید فشار بر تارهای صوتی است. به خاطر همین فشار،حجم امواج صوتی افزایش می یابد و تأکید شکل قوی تری پیدا می کند. تأکید بر یک واژه در یک جمله به برجسته سازی مفهوم آن واژه کمک می کند .
تأکید ها در شرایط مختلف در جمله به کار می رود. همانطور که قبلا گفتیم ۴ نوع مکث داریم.
فقدان این سه عامل یعنی زیر و بمی، سرعت و تأکید باعث یکنواختی صدا می شود. فقط با تنوع بیانی می توانیم نظر مخاطبان را در هر جمعی جلب کنیم در غیر این صورت با بیان یکنواخت حضار و مخاطبین بعد از مدت کوتاهی، چرت زدن را به گوش کردن ترجیح می دهند!!