دلایل کم آوردن نفس در سخنرانی
احتمالا نفس کم آوردن یکی از مشکلاتی است که برای شما هم پیش آمده است. اینکه در هنگام سخنرانی یا اجرای برنامه، نفس کم بیاورید. یعنی دچار حالتی می شوید که انگار در حال ورزش کردن بوده اید و نفستان بالا نمی آید. برای اینکه بتوانیم این مشکل را حل کنیم، ابتدا باید دلایل آن را بدانیم. احتمالا یکی از هفت دلیل زیر باعث می شود که شما با کمبود نفس مواجه شوید. پس با دقت به نکات زیر توجه کنید.
تنفس ناقص و نادرست
یکی از مهمترین دلایلی که ما نفس کم می آوریم، تنفس ناقص از طریق شُش هاست. بهترین و اصولی ترین تنفس برای یک گوینده و مجری، تنفس دیافراگمی است. تنفس دیافراگمی با افزایش حجم ریه و کاهش هدررفت انرژی باعث می شود سوخت لازم برای کلام ما ذخیره شود. در صورتی که تنفس دیافراگمی نداشته باشیم، به احتمال زیاد با نفس کم آوردن مواجه می شویم. پس باید تنفس اصولی را یاد بگیریم و انجام دهیم.
ضعیف شدن شُش ها
یکی دیگر از دلایلی که می تواند باعث کم آوردن نفس در هنگام سخرانی یا مجری گری شود، ضعیف بودن ریه یا شُش هاست. ضعف ریه به دو دلیل عمده می تواند اتفاق بیفتد.
عدم ورزش و تحرک
ورزش نکردن و تحرک نداشتن، به مرور زمان باعث می شود که ریه ما کوچک شده و توانایی ذخیره هوا را نداشته باشد. انجام ورزشهایی مثل شنا، کوهنوردی، دو یا پیاده روی می تواند آمادگی لازم را ایجاد کند. در این صورت ریه های ما با حداکثر توان خود ما را همراهی خواهند کرد.
پس اگر اهل ورزش نیستید، حداقل پیاده روی های کوتاه را در برنامه روزانه تان قرار دهید. می تواند برای انجام برخی از کارهای بیرون از منزل، به جای استفاده از خودرو، با پای پیاده آن را انجام دهید. روزهای جمعه هم برای کوهنوردی زمان مناسبی است. مهم این است اهل تحرک و ورزش باشیم.
سیگار
بسیار بدیهی است که دود و دخانیات مانند سیگار و قلیان و…، باعث ضعیف شدن ریه و حتی آسیب های جدی مانند سرطان ریه خواهند شد. یکی از عوارض مصرف سیگار، کم شدن قدرت ریه و مشکل در تنفس است. معمولاً کسانی که سیگار یا قلیان می کشند، توانایی دویدن و ورزش کردن را نیز از دست می دهند. این افراد در تنفس نیز دچار مشکل می شوند. این امر می تواند موجب نفس کم آوردن هنگام اجرای برنامه شود.
پس هم برای حفظ سلامتی خودتان و هم حفظ سلامتی دیگران و جلوگیری از آثار سوء ناشی از مصرف دخانیات، اگر دچار آن هستید، بهتر است با اراده قوی آن را ترک کنید.
معده پُر
یکی دیگر از اشتباهات جدی که می تواند از یک مجری یا سخنران سر بزند، خوردن حجم بالایی غذا، قبل از اجرای برنامه است. وقتی به واسطه خوردن غذا معده ما پر باشد، پرده دیافراگم فضای کافی برای باز شدن ندارد. پس شش ها نیز به قدر کافی نمی توانند از هوا پرشوند. در عمل تنفس به صورت کامل انجام نخواهد شد و باعث می شود در هنگام اجرا نفس کم بیاوریم.
از آنجاییکه برای اجرای برنامه به انرژی زیادی نیاز داریم، باید از مواد غذایی با حجم کم و انرژی بالا استفاده کنیم. یک تخم مرغ آب پز، سیب زمینی آب پز و غذاهای مشابه آن می تواند از این مشکل جلوگیری کند.
استرس و ترس از صحبت در جمع
یک از علائم جدی در هنگام ترس از سخنرانی و صحبت در جمع، افزایش ضربان قلب است. با افزایش ضربان قلب، بدن ما به اکسیژن بیشتری برای سوخت رسانی به سلولها نیاز خواهد داشت. پس باید هوای بیشتری را جذب کند. دقیقاً همان حالتی که در هنگام ورزش کردن ایجاد می شود. یعنی با افزایش ضربان قلب، نفس های ما به شماره می افتد تا ریه ها بتواند اکسیژن لازم را تامین کند. پس نفس نفس زدن و به اصطلاح نفس کم آوردن، یکی از بدیهی ترین عوارض ترس از صحبت در جمع است. البته می توان با مدیریت این ترس و استرس، از این حالت خارج شد.
انجام حرکات سریع قبل از اجرا برنامه
یکی از اشتباهات مجری یا سخنران قبل از برنامه، انجام حرکات سنگین و دویدن است! ممکن است در رسیدن به برنامه تاخیر داشته باشید و برای جبران آن، مسافتی هرچند کوتاه را بدوید. باید توجه داشته باشید به محض دویدن حتی برای یک مسافت کوتاه، ضربان قلب شما بالا خواهد رفت و تمام موارد قبلی که ذکر شد، دوباره باعث افزایش سرعت تنفس و به تبع آن نفس کم آوردن در شروع برنامه خواهد شد.
پس با جدیت از انجام این کار بپرهیزید. در صورتی که ناگزیر بودید برای رسیدن به شروع برنامه، کمی بدوید، حتما با نوشیدن مقداری آب و انجام تنفس عمیق دیافراگمی با روش ۷*۷*۷، بدن خود را آرام کنید و سپس روی صحنه یا جلوی دوربین حاضر شوید. تکنیک ۷*۷*۷ یعنی ۷ ثانیه دم، ۷ ثانیه نگه داشتن هوا در سینه و ۷ ثانیه خروج هوا. این کار باعث آرامش بدن شما خواهد شد.
لباس تنگ
یکی از نکات ریز و مهمی که در صورت عدم توجه به آن می تواند موجب نفس کم آوردن ما شود، استفاده از لباس تنگ است. مجریان مرد برای رعایت پوشش رسمی و مناسب از کت و شلوار استفاده می کنند و دکمه کت را می بندند. در صورتی که این کت و شلوار اندامی یا تنگ باشد، به واسطه بسته بودن دکمه آن، از حرکت راحت شکم و پرده دیافراگم جلوگیری می کند. پس باید دقت کنیم برای جلوگیری از این مشکل، از لباس های راحت استفاده کنیم. البته چنانچه اهل ورزش بوده و ریه های قوی ای داشته باشیم، این مشکلات برای ما کمتر خواهد بود.
بیماری تنفسی یا قلبی
نکته آخر این است که نفس کم آوردن ما ممکن است ناشی از بیماری های ریوی یا قلبی باشد. در این صورت حتماً باید با پزشک متخصص گفتگو کنیم و در صورت نیاز از دارو یا افشانه های تنفسی استفاده کنیم. درصورت وجود مشکلات قلبی یا ریوی، سبک زندگی ما باید با دقت بیشتری اصلاح شود تا از مشکلات ناشی از این بیماری ها کم شود و بتوانیم با آن کنار بیاییم.
