هدف خاص سخنرانی، موضوع و هدف کلی را با هم درمیآمیزد.
سخنرانی را مانند هرمی وارونه ببینید. وقتی سخنران هدفش را بازتعریف و تشریح میکند، سخنرانی بهتدریج تا رسیدن به نکتهی پایانی باریک میشود. پهنترین بخش نشانگرِ موضوع است که در پی آن، هدف کلی (اطلاعرسانی، متقاعدسازی، آموزش یا سرگرمی) میآید.
پس از آن، دقیقترین سطح، هدف خاص است که موضوع و هدف کلی را با هم ترکیب میکند. برای نمونه، اگر موضوع، رسانههای اجتماعی است و نیت سخنران اطلاعرسانی است، هدف خاص، اطلاعرسانی به مخاطب دربارهی رسانههای اجتماعی است. سخنران شاید با تمرکز بر مبحثی محدودتر در موضوعش مانند توئیتر، دقیقتر شود. در این مورد، هدف خاصتر ممکن است اطلاعرسانی به مخاطب دربارهی سیر تکاملی توئیتر به عنوان یک رسانهی اجتماعی باشد.
حرکت از هدف کلی بهسوی هدف خاص، کاملا به اصلاح و بهبود هدف وابسته است. اگر سخنرانی بیش از حد گسترده باشد، مخاطب دربارهی آنچه که سخنران میکوشد از راه سخنرانی انتقال دهد، سردرگم و نامطمئن خواهد شد. به طور همزمان، سخنران باید تعادلی برقرار کند و دریابد که برای برقراری ارتباط با مخاطب، چگونه از هدف کلی بهسوی هدف خاص حرکت خواهد کرد. سخنران باید از میزان دانشِ پیشینِ مخاطبان خود از موضوع سخنرانی آگاه باشد و بداند چطور ویژگیهای جمعیتشناختی آنها مانند سن، جنسیت، فرهنگ و سطح تحصیلات ممکن است بر زمینهی دانشیشان تأثیر بگذارد؟
سخنران باید با بهرهگیری از مدل هرم وارونه، مسیر حرکت به مشخصترین و محدودترین نکته را بهدقت طراحی کند و از بحثِ بیشازحد خاص در زمان اشتباه بپرهیزد که نتیجهی قطعی آن، ازدسترفتنِ توجه و تمرکز مخاطب است.
چنانکه پیشتر اشاره شد، همهی سخنرانیها صرفا به چهار هدف کلی محدود نمیشوند. برخی از سخنرانیهای ترغیبکننده شاید عناصری از سخنرانیهای آموزنده یا سرگرمکننده را دربربگیرند. اگر اینگونه باشد، در آغاز باید مهمترین و بنیادیترین هدفِ سخنرانی را شناسایی کرد و در نهایت، روشن کرد سخنرانی دقیقا میخواهد چه چیزی بهدست آورد؟ از این نقطه، میتوانید اهداف خاصتر دیگر را تابع قرار دهید.
برای نمونه، هنگامی که سخنرانیِ ترغیبکنندهای دربارهی پیدایش توئیتر به عنوان شکل غالبِ رسانهی اجتماعی ارائه میشود، هدف کلیِ سخنران، متقاعدکردن است و هدف خاصش، متقاعدسازی دربارهی این باور است که توئیتر، شکل غالبِ رسانهی اجتماعی است. اما شاید سخنران اهداف دیگری هم داشته باشد؛ مثلا با سخن از اینکه چطور برخی از حسابهای کاربریِ تقلبی و تقلیدی بیشتر از حسابهای کاربریِ رسمی هوادار دارند، جنبههای دیگری را هم از دنیای توئیتر نشان دهد.
سرانجام، سخنران همچنان میکوشد تا با متقاعدکردن مخاطب برای باور به اینکه توئیتر رسانهی اجتماعی غالب است، به هدفی خاص دست یابد. بهرهگیری از نقلقولهای سرگرمکننده بهعنوان بخشی از راهبردتان شاید تحت پوشش آن هدف قرار بگیرد؛ نه در کنار یا بالاتر از آن.
فقط به تجسم هرم وارونه ادامه دهید و به مشخصترین نکات نزدیکتر و نزدیکتر شوید تا از این طریق، موضوع را در فرایندی نرم و آرام به هدفی خاص و قضیهای محکم با شواهد حقیقی توسعه دهید.
برای مشاهده صفحه رسمی اینستاگرام استاد فاطمه بهرامی مدرس فن بیان و سخنرانی کلیک کنید.
آموزش فن بیان و سخنرانی در کرمان
چگونه در ارتباطات مان به یک ارتباط مؤثر برسیم ؟
کلام نافذ داشته باشید موفق تر خواهید بود؟
نقش زبان بدن در داشتن یک سخنرانی حرفه ای