حرف زدن در برابر جمع برای بسیاری از ما شبیه به یک کابوس است. اغلب افراد از چنین موقعیت هایی به شدت می ترسند و تمام تلاش خود را برای پرهیز از این کار انجام می دهند. این در حالی است که توانایی سخنرانی در برابر جمع از جمله رموز اصلی موفقیت است. کمتر فرد مشهور یا موفقی را می توان یافت که در سخنرانی متبحر نباشد. از این رو نباید در برابر ترس از سخنرانی تسلیم شوید. قصد داریم تا در مطلب امروز همراه با استاد فاطمه بهرامی مدرس فن بیان و سخنرانی در کرمان بررسی کنیم که سخنرانان بزرگ TED چه رموزی در خود دارند.
به یاد داشته باشید که لذت حاصل از سخنرانی چنان است که اگر یک بار این کار را انجام دهید، نمی توانید از تکرار آن صرف نظر کنید. ضرب المثلی می گوید که افراد پیش از سخنرانی حاضرند شلاق بخورند اما در برابر جمع حاضر نشوند؛ در حالی که در پایان آن حاضرند گلوله بخورند و به کار خود ادامه دهند!
خوشبختانه سخنرانی هم مانند دیگر امور اجتماعی روش ها و تکنیک های خاص خود را دارد. فنونی که با آموختن آنها می توانید بر خود مسلط شوید و با ابراز یک گفتار عمومی جذاب و اثربخش، به موفقیت و شهرت نزدیک تر گردید. در ادامه برخی از روش های کلیدی برای ارائه یک سخنرانی مطلوب را به شما معرفی کرده ایم. این روش ها که برخی از سخنرانان مشهور در انجمن TED ارائه داده اند، به شما کمک خواهد کرد تا ترس خود را کنترل کنید و مانند یک سخنران باتجربه در برابر جمع حاضر شوید.
بسیاری از سخنرانان تازه کار تصور می کنند که باید بی وقفه گفته های خود را بیان کنند. آنها به دلیل اضطراب از این موقعیت، با بیشترین سرعت کار را ادامه می دهند تا هر چه سریع تر از شر این موقعیت خلاص شوند اما ذهن در اغلب موارد با چنین سرعتی همراهی نمی کند. از این رو در سخنرانی چنین افرادی مرتبا وقفه هایی را با صداهایی مثل «آ» یا «م م م» می شنویم که در واقع، زمانی است که ذهن برای فکر و آماده کردن کلام طلب می کند.
برای پرهیز از این مسئله، باید نیاز ذهن را برطرف سازید و به جای وقفه ناخواسته، به صورت آگاهانه در گفته های خود وقفه به وجود آورید. برای این کار می توانید چند لحظه به نوشته های خود نگاه کنید؛ گوشه ای از اتاق را مورد توجه قرار دهید یا ببینید که حاضران چه کفشی پوشیده اند. روش مورد استفاده برای ایجاد وقفه چندان اهمیتی ندارد. با این وقفه ها می توانید لحظات دشوار ابتدای سخنرانی را طی کنید و آرام آرام با محیط هماهنگ شوید.
از سخنران موفق انتظار نمی رود که به سادگی پشت میکروفون قرار گیرد و بدون مقدمه، تبلیغ کالا یا کتاب خود را آغاز کند؛ بسیاری از افراد موفق در این زمینه، روی این نکته تاکید دارند. مخاطبان شما برای شنیدن، دریافتن و آموختن نکات تازه پای تریبون نشسته اند. آنها می خواهند سخنان جذاب شما را بشنوند و فعالیت های تبلیغی یا خرید، صرفا یک موضوع جنبی است. سخنران موفق بیشتر از آن که به فکر گرفتن چیزی از مخاطبان خود باشد، ارزش و آگاهی تازه ای به آنها می بخشد. این راز یک سخنرانی موفق است.
اغلب ما در زمان مواجهه با موقعیت های ترس آور، دچار اختلال در تنفس می شویم. در این شرایط نفس کشیدن تند و نامنظم می شود و نمی توانیم به درستی حرف بزنیم. به همین دلیل، تسلط بر نحوه تنفس در سخن گفتن پیش روی جمع اهمیت زیادی دارد. سعی کنید دقایقی پیش از آغاز سخنرانی، بیشتر روی تنفس خود تمرکز کنید. با ریتم منظم و عمیق نفس بکشید و تا حد امکان همین وضعیت را در زمان سخنرانی حفظ کنید. از این راه مانع گرفتگی صدا در زمان حضور مقابل جمع می شوید و آرامش بیشتری را تجربه خواهید کرد.
اغلب سخنرانان موفق جهان به ما توصیه می کنند که بیش از حد روی آماده کردن تصاویر، نمودارها و فایل های پاورپوینت زمان صرف نکنیم؛ چرا که سخنرانی موفق به هیچ عنوان وابسته به این ابزارها نیست. در حقیقت، یک سخنرانی جذاب بیش از هر چیز در اثر ایجاد حس همدلی و برانگیختن مخاطبان ایجاد می شود و به توانایی های کلامی و آمادگی ذهنی شما وابسته است. البته می توانید از تصاویر و نمودارها به عنوان یک وسیله کمکی استفاده کنید؛ اما اگر آماده و آرام نباشید، این روش به شما کمکی نخواهد کرد.
مهم نیست که موضوع مورد بحث چه میزان پیچیده است. اگر در برابر جمعی از قشرهای مختلف قرار گرفته اید، تا حد امکان از اصطلاحات عجیب و دور از ذهن پرهیز کنید و با زبانی ساده و قابل فهم حرف بزنید. سخنرانان موفق در جهان، کالاها، محصولات و ایده هایی را برای ما توضیح می دهند که گاه بسیار پیچیده و تخصصی اند؛ اما اگر به نحوه سخن گفتن آنها دقت کنید، سادگی و روشنی در آن حرف اول را می زند. زبان ساده به شما امکان برقراری ارتباط با طیف وسیعی از مخاطبان را می دهد و گفته های تان را جذاب تر می سازد.
سخنرانی هم مانند دیگر امور انسانی در نهایت قابل کنترل و برنامه ریزی کامل نیست. همیشه ممکن است در فرآیند سخن گفتن شما وقفه ای ایجاد شود، کسی چیزی بگوید، فایل تصویری خوب کار نکند و نکته مورد نظر را از یاد ببرید. در این لحظات به هیچ عنوان مضطرب نشوید. از این موقعیت های پیش بینی نشده همچون فرصتی برای خلاقیت و جذاب تر ساختن سخنرانی استفاده کنید. البته در ابتدای کار ممکن است اندکی در انجام این روش خلاقانه با مشکل مواجه شوید؛ اما تجربه به شما کمک خواهد کرد تا از شرایط پیش بینی نشده به سود خود بهره بگیرید.
این پیشنهاد در تمام موارد قابل استفاده نیست. اگر شمار حاضران زیاد باشد، نمی توانید بحث را به صورت یک گفتگوی عمومی پیش ببرید. اما اگر شرایط به شما اجازه می دهد، از قدرت این شیوه غافل نشوید. سعی کنید تا حد امکان مخاطبان خود را در بحث درگیر و سخنرانی خود را به یک مباحثه تبدیل کنید. این شیوه نه تنها اضطراب شما را کاهش می دهد، بلکه با درگیر کردن مخاطب، بحث را برای او نیز جذاب می کند.