کاربرد مکث در سخنرانی
مکث کردن در سخنرانی ، یکی از تکنیک هایی است که اگر آن را به خوبی بلد باشید، می‌توانید سخنرانی حرفه ای تر، منسجم تر و تأثیرگذار تری را انجام دهید و مطالب خود را بهتر به مخاطبانتان بفهمانید. برای این کار، تکنیک ها و نکاتی وجود دارد که ما قرار است در این مقاله از سایت استاد فاطمه بهرامی مدرس فن بیان و سخنرانی در کرمان به طور کامل به آن ها اشاره کنیم و به شما اصول حرفه ای کاربرد مکث در سخنرانی را آموزش دهیم. پس تا پایان با مقاله مکث کردن در سخنرانی همراه ما باشید…
با مکث کردن درست در سخنرانی می‌توانید یکنواختی صحبت های خود را از میان بردارید. قطعا می دانید که یکنواخت صحبت کردن در سخنرانی باعث میشود مخاطب کلافه شود و خود را با چیزهای دیگری همچون گوشی همراه و برگه ای که در دست دارد، سرگرم کند.
مکث در سخنرانی به بیان بهتر احساسات کمک می کند. فقط باید توجه کنید که محل قرارگیری و مدت زمان مکث کردن شما به احساساتتان وابسته است. به این که ناراحت، خوشحال، عصبانی یا هستید. برای انتقال درست احساسات خود به مخاطب باید از مکث های طبیعی استفاده کنید، نه مکث های مصنوعی. یعنی به همان صورتی صحبت کنید که در جمع خانواده و دوستان تان صحبت می کنید.
مکث کردن بجا و سکوت گاهی از صحبت کردن بهتر و با اهمیت تر است. یک سخنران، باید این مهارت را به خوبی بیاموزد تا در سخنرانی های خود تواند از آن بهره ببرد و در نظر مخاطبان به فردی حرفه ای تبدیل شود.
انواع مکث در سخنرانی
در این قسمت انواع مکث ها را بر اساس زمان استفاده از آن‌ها و کاربردشان، برای شما توضیح میدهیم. برای استفاده درست و به جا از مکث، آگاهی و یادگیری از این موارد می تواند بسیار مهم تلقی شود.
مکث حسی
هنگامی که مفهموم کلاممان را با احساس و قدرت ارتباط چشمی و گاهی جسمی منتقل می کنیم. بیان کردن جملات پشت سر هم و بدون مکث می تواند برای مخاطبین خسته کننده باشد و تمرکزشان را به هم بزند. به همبن دلیل نیاز داریم در هنگام صحبت کردن با ایجاد مکث در بین هر چند جمله که از نظر خودمان مناسب است، فرصت درک و جمع بندی جملاتتان را به مخاطبین بدهید.
مکث نمایشی
اوقاتی که برای انتقال مفهوم از اشاره یا از دست یا از چشم کمک می گیریم در واقع مکث نمایشی کرده ایم. کمک گرفتن از زبان بدن و رفتارهای فیزیکی در حین سخنرانی، به جلب توجه مخاطبینتان کمک می کند. ممکن است در بین حضار مخاطبی باشد که از قصد به صحبت های شما گوش نکند. مکث های نمایشی باعث می شود حواسش به سمت شما معطوف شود. مکث نمایشی برای برجسته کردن یک موضوع یا نشان دادن اهمیت یک کلمه یا جمله هم استفاده می شود.
مکث تکمیلی
مکث تاکیدی یعنی باز گذاشتن جمله و دعوت از مخاطب برای تفکر و بیان کلمه است. این مکث برای آزمایش توجه مخاطب است. جمله را به صورت ناقص و با کمی مکث بیان می کنیم. اگر حواس مخاطب به صحبت ها باشد، ادامه آن را کامل می کند. به مکثی که در انتهای جمله صورت می‌گیرد تا مخاطب ادامه آن را حدس بزند را مکث تکمیلی می گویند. سخنران های کمی از مکث تکمیلی استفاده میکنند و بیشتر در سخنرانی هایی کاربرد دارد که مخاطب رده ی سنی پایین تری داشته باشد.
مکث فرصت
با مکث فرصت به مخاطبان خود فرصت دهید تا خندیدن، دست زدن و صحبت کردنشان تمام شود. اگر از این مکث به خوبی استفاده نکنید، مطالبتان به خوبی به گوش مخاطبان نخواهد رسید و در اکثر مواقع مجبور می شوید تا جمله خود را دوباره تکرار کنید.
مکث تاکیدی یا ادراکی
در سخنرانی زمان هایی که نیاز دارید کلمه کلیدی اصلی را بیان کنید باید بلافاصله قبل و بلافاصله بعد از آن، مکث کنید. مکث اول به مخاطب نشان می دهد که حالا دقت را بالا ببرید و با دقت گوش کنید و مکث بعدی می‌گوید که این کلمه را در حافظه بسپار. در واقع چنین مکث هایی با تغییری که در لحن و صدای شما ایجاد می کنند، باعث جلب توجه و درک بهتر مخاطب می‌شوند.
مکث سوالی
ما در مکث سوالی، با طرح یک پرسش به مخاطب فرصت این را می دهیم که به سوال ما فکر کند .مکث سوالی را میتوانیم به دو نوع تقسیم کنیم: مخاطب فقط چند لحظه به سوال ما فکر کند یا مخاطب چند لحظه به سوال ما فکر کند و به ما پاسخ دهد. در اینجا باید طوری بیان کنیم که مخاطب متوجه شود ما منتظر جواب هستیم. به زودی نمونه هایی از این مکث ها را برای شما عزیزان ارائه خواهم کرد.
مکث قدرت
در سخنرانی، مکث قدرت باعث میشود که در چند ثانیه تمرکز خود را چندین برابر کنید، نفس عمیق بکشد و با قدرت صحبت های خود را عنوان کنید. بهترین زمان برای استفاده از این مکث، در لحظه شروع سخنرانی است. برای این کار قبل از شروع با مخاطبان خود ارتباط چشمی برقرار کنید و در همین لحظات چندین کلمه از اولین جمله را در ذهن خود مرور کنید. و بعد چند ثانیه صبر کنید و شروع به صحبت کنید.
تکنیک های مکث در سخنرانی
همینطور که از کاربرد و اهمیت مکث در سخنرانی برایتان گفتیم و میدانید،ضروری است که از انواع آن بهره ببرید تا بهتر و حرفه ای تر سخنرانی کنید. اما یکسری تکنیک و اصول در این قسمت به شما می گوییم که کمک می کند تا این کار را به شیوه درست تری انجام دهید:
پیدا کردن کلمات بعدی
شاید بهترین و مهم ترین کاربرد مکث کردن در سخنرانی ، زمانی باشد که کلمه یا جمله بعدی را پیدا نمی‌کنید و می‌خواهید کمی در ذهن خود کنکاش کنید تا آن را بیابید. در این جور مواقع معمولاً مکث کردن بهترین تکنیک است؛ البته نه مکثی چند دقیقه ای! تنها چند ثانیه بی جملات خود توقف می‌کنید و فکر می‌کنید و سپس پر قدرت به صحبت های خود ادامه می‌دهید. پس هر گاه کلمه یا جمله ای را فراموش کردید یا آن را نیافتید، از تکنیک مکث استفاده کنید.
از بین رفتن تیکه کلام ها
خیلی از افراد معمولاً وقتی در شرایطی که عرض کردم قرار می‌گیرند (یعنی مطلب بعدی خود را فراموش میکنند) از تیکه کلام هایی مانند “اِ…، در واقع، مثلاً، اوووووم، به اصطلاح و…” استفاده میکنند که موجب اذیت شدن مخاطب میشود. شما به جای این که از این تیکه کلام های اضافی استفاده کنید، سکوت کنید و همان طور که در بند قبل هم گفتم، کمی فکر کنید تا مطلب بعدی به ذهنتان خطور کند.
البته استفاده از تیکه کلام های اضافی که نام بردم تا حدودی در سخنرانی طبیعی است و حتی گاهی بزرگ ترین سخرانان دنیا هم از آن ها استفاده میکنند؛ اما طبیعتاً به مراتب کمتر از سایر افراد است. شما هم هر چقدر در مبحث سخنرانی حرفه ای تر شوید، بهتر میتـوانید این تیکه کلام ها را با تکنیک هایی مانند همین مکث کردن جایگزین کنید.
جلب توجه مخاطبان
گاهی اوقات انجام کارهایی مانند مکث کردن توجه مخاطب را جلب می‌کند. یعنی هر چقدر هم حواسش از صحبت های شما پرت باشد، با لحظه ای مکث کردن متوجه شما میشود و با دقت بیشتری ادامه صحبت هایتان را گوش خواهد داد.
اگر اکنون خودتان را جای مخاطب قرار دهید هم به خوبی متوجه این موضوع خواهید شد. فرض کنید یک سخنران مدام و بدون وقفه صحبت می‌کند؛ اما اگر یک لحظه مکث کند، شما چه واکنشی نشان خواهید داد؟ مسلماً توجهتان جلب میشود که چه اتفاقی افتاده و به این ترتیب حواستان را جمع کرده و بیشتر به سخنان او دقت می‌کنید.
تغییر معنای یک جمله
گاهی هم مکث کردن در سخنرانی موجب میشود مخاطبان شما یک مطلب را بهتر متوجه شوند. یا به زبان دیگر بهتر است بگویم مکث در صحبت کردن، نقش ویرگول در نوشته را ایفا می‌کند. بگذارید یک مثال آشنا برایتان بزنم:
یادتان هست که در دوران ابتدایی وقتی می‌خواستند ویرگول را به ما آموزش دهند، داستان قاضی ای را تعریف می‌کردند که با جا به جایی یک ویرگول، مسیر زندگی یک نفر را تغییر داد؟
داستان این گونه بود که قاضی قرار بود حکم اعدام یا عدم اعدام شخصی را صادر کند. او در نامه این طور نوشت:
“بخشش، لازم نیست اعدامش کنید.”
و به این ترتیب حکم به عدم اعدام او داد. اما اگر این قاضی ویرگول را در جای دیگری از متن قرار می‌داد، در واقع دستور اعدام او را صادر کرده بود. به این ترتیب: “بخشش لازم نیس، اعدامش کنید!”
می‌بینید؟ در جمله اول قاضی گفت او را می‌بخشیم و نیازی به اعدام نیست، اما در جمله دوم گفت که او را نمی‌بخشیم و اعدامش کنید! به همین راحتی!
حالا شما خودتان امتحان کنید که نوع گفتاری این جمله چگونه میشود. اگر در جای درست توقف و مکث نکنید، قطعاً معنای آن تغییر کرده و به کلی برعکس میشود. پس مکث کردن گاهی هم باعث تغییر معنای یک جمله به طور کامل خواهد شد. در نتیجه دقت کنید که چه زمان هایی از تکنیک مکث استفاده می‌کنید.
تأکید بیشتر روی یک مطلب
در بعضی از زمان ها، مکث باعث تأکید بیشتری بر روی یک مطلب میشود؛ چرا که شاید اگر آن مطلب را تند بیان کنید، کسی آن را خیلی مهم تصور نکند اما وقتی مکث می‌کنید، همان طور که گفتم توجه همه جلب میشود که سخنران چه چیزی می‌خواهد بگوید؟ خب طبیعتاً این اتفاق هم یعنی آن مطلب بسیار مهم است!
پس سعی کنید اگر خواستید مطلب مهمی را بیان کنید، حتماً قبل از آن کمی مکث کنید و سپس به بیان آن بپردازید.
کنترل سرعت صحبت کردن
برخی از افراد هم هستند که بسیار تند صحبت میکنند؛ آن قدر تند که مخاطب از صحبت های آن ها تقریباً چیزی نمی‌فهمد! این جور افراد می‌توانند با استفاده از تکنیک مکث کردن، سرعت صحبت کردن خود را تا حد زیادی کاهش داده و آن را به خوبی کنترل کنند.
تفکیک جملات و موضوعات
یکی دیگر از کاربردهای مهم مکث کردن در سخنرانی ، تفکیک جملات و موضوعات از یکدیگر است. اگر تمامی مطالب خود را بدون مکث کردن به مخاطبان ارائه دهید، مسلماً تشخیص آن ها از یکدیگر بسیار سخت خواهد بود و شاید حتی مخاطب شما متوجه عوض شدن بحث نشود. پس برای این که این تغییر موضوع و جمله را به خوبی به مخاطب اطلاع دهید، می‌توانید از تکنیک مکث کردن استفاده کنید.
نفس تازه کردن سخنران
طبیعتاً یک سخنران نمی‌تواند به راحتی در جمع نفس عمیق بکشد و نفس های خود را کنترل کند. مخصوصاً اگر ترس از سخنرانی هم داشته باشد و این ترس، میزان نفس کشیدن او را تحت تأثیر قرار داده باشد.
در اینجا مکث کردن می‌تواند به داد سخنران برسد و او با لحظه ای درنگ کردن، می‌تواند نفس های خود را کنترل کرده و به روند طبیعی باز گردد.
مشارکت مخاطبان
یکی دیگر از کاربردهای مکث کردن، این است که موجب مشارکت مخاطبان در بحث میشود. به این ترتیب که سخنران جمله خود را نیمه تمام بیان می‌کند و کمی مکث می‌کند تا مخاطبان جمله او را کامل کنند.
همچنین وقتی فردی سوالی می‌پرسد، سخنران می‌تواند با مکث خود کاری کند که سایر افراد حاضر در جمع به او پاسخ دهند و به این ترتیب مخاطبان هم در آن موضوع مشارکت میکنند.
فکر کردن یا تأیید کردن مخاطبان
گاهی هم مکث سخنران موجب میشود مخاطبان به صحبت های او به خوبی فکر کنند. مثلاً سخنران می‌گوید:
آیا می‌توان در این مشکلات کاری انجام داد؟ و بعد کمی مکث می‌کند تا مخاطبان به خوبی به این جمله او فکر کنند و سپس به صحبت های خود ادامه می‌دهد.
و یا گاهی اوقات سخنران سوالی می‌پرسد یا حرفی را بیان می‌کند که سپس با مکث کردن خود، منتظر تأیید مخاطبان خود می‌ماند.
پس هر گاه خواستید مخاطبان خود را به فکر کردن وا دارید یا از آن ها تأیید بگیرید، فقط چند لحظه بعد از صحبت های خود مکث کنید.
پیشنهادات و نظرات خود را با ما در میان بگذارید،
منتظر نظرات و پیشنهادات شما هستیم.
برای مشاهده صفحه رسمی اینستاگرام استاد فاطمه بهرامی مدرس فن بیان و سخنرانی کلیک کنید.
مطالب پیشنهادی:
