گوينده خبر چه بايد بداند : این مقاله بخش دوم از مقاله آنچه گوینده خبر باید بداند می باشد. در بخش اول تعدادی از موارد دهگانه که گوینده خبر باید بداند را بررسی کردیم. در این نوشته به سایر موارد می پردازیم.
لباس در گويندگي خبر اهميت دارد و يكي از عناصر مؤثر ارتباطي تلقي مي شود.منظور از لباس،فاخر پوشيدن نيست؛بلكه آراستگي و رعايت شأن كار خبر است.مخاطبان به لباس گويندگان مرد و زن كاملاً توجه دارند و در بسياري از اوقات از آنها پيروي مي كنند.پوشيدن لباس مناسب اثر كلام گوينده را مي كاهد.كت و شلوار معمول ترين و رسمي ترين پوشش .گويندگان (مرد)در رسانه هاي جهاني است يكي از نكات مهم پوشش گويندگان رنگ بندي لباس هاست.اساساً رنگه هاي تيره فاصله مخاطب را با گوينده زياد مي كند و رنگ هاي شاد اين فاصله را نزديك تر وصميمانه تر مي سازد استفاده از هر نوع زيور آلات موجب جلوگيري از تمركز و دقت مخاطب مي شود آراستگي،سادگي، تناسب و اجتناب از رنگ هاي تيره عوامل مؤثر پوشش در استوديو خبر است.
برخلاف دهه هاي پيشين،امروزه زيبايي چهره اساس گزينش گويندگان خبر نيست جذابيت چهره است كه اهميت دارد.برخي از چهره ها زيبا نيستند اما جذابند.مخاطب خود را جذب مي كنند.حالتي جدي و صميمي دارند.سه حالت عمده بايد در چهره پايدار و دائمي باشد.سادگي و شفاف بودن،شوق و هوشمندي،يعني حالاتي كه به چهره گوينده جذابيت مي بخشد.براي دستيابي به چنين حالاتي بايد به شيوه هاي هماهنگي همه عناصر چهره آشنا بود طراحي مو، حالت ابرو و چشم،حركت سر،وضع لب و دهان بايد تناسب و هماهنگي داشته باشند اگر گوينده در حال خواندن خبري عادي،حالتي هيجاني به ابروان خود بدهد مخاطب دچار تناقض مي شود. حركت تند سر و بالا و پايين آمدن مكرر آن نشان از اضطراب مهار نشده گوينده است.
گوينده خبر هنگام خواندن متن خبري بايد چند اصل را رعايت كند:
گوينده اگر نداند چه مي خاند و از صدر و ذيل متن آگاه نباشد،لحن صدا و چهره او .كاملاً حالت خنثي و سردرگم به خود مي گيرد
او بايد بتواند بين 100 تا 120 كلمه را در يك دقيقه به طور كامل و شفاف و بدون .خوردگي حروف ادا كند.سرعت مناسب با خواندن فرق دارد.مخاطب تند خواندن خبر را نمي پشندد .تند خواني،موجب عقب ماندن مخاطب از پيگيري متن خبري است .براي هر ثانيه تصوير سه كلمه تنظيم مي شود.تلاش كند از تصوير عقب نيفتد .مخاطب هنگام شنيدن صداي گوينده بايد كلمات او را كاملاً در يابد و دچار ابهام نشود
در هر متن خبري حد اقل يك مفهوم مهم تر و برجسته تر است. بايد مراقب آن بود و آن را برجسته خواند.مانند خواندن يك غزل كه بيت يا ابياتي در آن غزل مهم ترند و آن را با تكيه و تأكيد بيشتر مي خوانند. در خبر نيز چنين است.شماره يك كالابرگ، ميزان ريشتر يك زمين لرزه نام يك كشور كدتازده،نام يك دارو،ميزان كاهش يا افزايش نرخ دلار يا قيمت نفت،نمونه هايي است كه گوينده هنگام خواندن خبر بايد به آنها توجه كند و آنها را شفاف تر و برجسته بخواند.اگر در اداي اينگونه مفاهيم خللي ايجاد شود،مخاطب عصباني مي شود
به اين معناست كه گوينده بايد بتواند هنگام خواندن جملات متن،كلماتي را نيز بدون .نگاه كردن به متن رودرو با دوربين بگويد مثلاً يك جمله 10 كلمه اي را دو بخش كند بخشي از آن را هنگام نگاه كردن به متن و بخشي ديگر را از حفظ و در حالت نگاه به مخاطب بخواند نا آشنا بودن با اين شيوه موجب حركت ناموزون و نامرتب بالا و پايين رفتن سر مي شود
به اين معناست كه گوينده بايد بتواند روند نگارش متن خبري را به درستي رعايت كند تأكيد،مكث،حالت سؤالي،حالت تعجب،پايان جمله ها را در نظر بگيرد.بهترين تلفظ كلمه را در جمله بداند،جايگاه و كشش هر كدام را در پيوند با كلمات ديگر دريابد و حروف را در .كلمات و كلمات را در جملات كامل ادا كند
تناسب لحن صدا با محتواي خبر و فراز و نشيب صدا با روند مفاهيم بايد منطبق باشد صدا نبايد شعاري،مصنوعي و تقليدي باشد و با هيبت مصنوعي و حالت باد در غبغب بكار
گرفته شود
وسيله اي فني كه اساساً براي تحقق و تسهيل حالت محاوره اي گويندگي خبر است. هنگامي كه شكا طرح خبر براي مخاطب تغيير كرد و صورت محاوره اي و نزديك مطلوب تلقي شد.ابزاري به كمك اين فكر آمد.متن نما يا اتوكيو ارتباط چشمي و محاوره اي گوينده خبر با مخاطب را تحكيم كرد.گوينده با نگاه كردن به اتوكيو تلاش مي كند توجه مخاطب را به خود جلب كند هر چه نگاه گوينده به مخاطب بيشتر،ملموس تر و نزديك تر باشد،در جذب او ،موفق تر است. گويندگاني كه بدون اتوكيو مي خوانند و اغلب با متن جلوي خود مشغول هستند .در محاوره اي كردن خبر به طور كامل موفق نيستند .
جدا از مطالبي كه ياد شد، گوينده بايد از ويژگيهاي مثبت شخصيتي برخوردار باشد اگر گوينده همه موارد امتيازهاي ياد شده را كسب كند ولي شخصيت و شأن اجتماعي مطلوب نداشته باشد مانع بزرگي براي ايجاد اعتماد مردم به رسانه خواهد بود اعتماد مردم به رسانه،اعتبار رسانه را در پي دارد.و اعتبار رسانه سرمايه آن است.گوينده خبر مهمترين شخصيت .بخش خبري است.او بايد از عالي ترين ويژگيهاي شخصيتي برخوردار باشد رسانه،شهرت مي آورد و شهرت براي فردي كه استحكام شخصيت ندارد،جز تكبر و عيوب نزديك به آن چيزي در پي ندارد نكته ديگر،صداي گوينده است.
صداي هر انساني بخشي از شخصيت اوست.استفاده كامل از همه ظرفيت صدا،كاري تجربي نيست.بايد دوره و آموزش ديد.برخي از صداهاي گويندگان خبر،خراب است.صداي خبري نيست.مناسب خواندن خبر نمي باشد.برخي ديگر جاي صداي خود را نمي شناسند.نمي دانند از صداي خود براي چگونه متني استفاده كنند محتواي متفاوت متن هاي خبري صداهاي مختلف نياز دارد.با يك نوع صدا نمي توان همه نوع متني را خواند.گاهي مفاهيم متن هاي بسيار ارزنده خبري بر اثر استفاده از صداي خراب لطمه مي خورند و بي تأثير مي شوند.گوينده بايد به طبيعت صداي خود و ظرفيت آن و جاي استفاده از آن آشنا شود و با تقليد كردن و مصنوعي سخن گفتن به صداي خود لطمه نزند