مخاطب شناسی در سخنرانی ، یکی از اصول اولیه و اصلی سخنرانی محسوب میشود و برای این که بتوانید یک سخنرانی کاملاً حرفه ای و موفق داشته باشید، باید حتماً به این مهارت تسلط کامل داشته باشید. تمامی سخنرانان بزرگ دنیا همیشه قبل از سخنرانی خود ابتدا بررسی میکنند که برای چه کسانی میخواهند صحبت کنند و بعد کار خود را انجام میدهند. پس برای این که شما هم مانند این سخنرانان بزرگ به مخاطب شناسی در سخنرانی مسلط شوید، حتماً تا انتهای این مقاله از سایت استاد فاطمه بهرامی مدرس فن بیان و سخنرانی در کرمان باشید.
شرایط مخاطبان شما که قرار است برای آن ها سخنرانی کنید، فوق العاده مهم است. یعنی برای داشتن سخنرانی هر چه بهتر و موفق تر، باید ابتدا مخاطبان خود را بشناسید تا هم بدانید چگونه باید با آن ها صحبت کنید و هم چه مطالبی را برایشان بیان کنید. این شرایط که در اصطلاح به آن ها دموگرافی هم میگویند، عبارتند از:
اولین نکته ای که برای مخاطب شناسی در سخنرانی باید به آن توجه کنید، این است که ببینید قرار است برای چند نفر صحبت کنید. طبیعتاً نوع صحبت کردن برای ده نفر با صد نفر متفاوت است و نمیتوانید برای هر تعدادی یک شکل سخنرانی کنید. مثلاً برای سخنرانی کردن برای ده نفر، ممکن است خیلی استرس نداشته باشید و به راحتی صحبت های خود را بیان کنید. اما وقتی تعداد جمع به صد نفر میرسد مسلماً استرس شما هم بیشتر میشود و برای این که بتوانید سخنرانی خوبی در این شرایط داشته باشید، باید خودتان را از قبل آماده کرده باشید. در غیر این صورت خبری از یک سخنرانی موفق نخواهد بود.
پس ابتدا ببینید تعداد مخاطبان شما چند نفر است و بعد به ویژگی های دیگر توجه کنید.
طبیعتاً نوع سخنرانی کردن برای زن و مرد هم فرق میکند. اگر خود شما مرد باشید، مسلماً نمیتوانید با مخاطبان زن خیلی شوخی کنید و با آن ها راحت باشید. اما با مردها خیلی رابطه خوبی هم خواهید داشت و احتمالاً رابطه صمیمی هم با آن ها برقرار میکنید. در مقابل اگر زن هم باشید، نمیتوانید با مردها رابطه راحتی برقرار کنید. پس حتماً قبل از سخنرانی، بدانید غالب مخاطبان شما زن هستند یا مرد تا با توجه به آن ها بتوانید شیوه و متن سخنرانی خود را آماده کنید.
قطعاً شما نمیتوانید مطالبتان را همان طور که برای یک فرد 40 ساله توضیح میدهید، برای یک کودک ده ساله هم بیان کنید! باید طرز بیانتان متفاوت باشد تا هم آن کودک ده ساله و هم آن فرد چهل ساله به خوبی مطالب خود را متوجه شوند. پس شناخت دیگری که باید از مخاطبان خود پیدا کنید، سن و سال غالب آن هاست که به شما کمک میکند اصلاً چطور باید سخنرانی خود را انجام دهید.
البته این تفاوت بیان، بستگی به فن بیان شما هم دارد. یعنی فقط در صورتی میتوانید برای افراد با سنین مختلف، مناسب خودشان صحبت کنید که فن بیان قدرتمندی داشته باشید.
شغل مخاطبان هم تأثیر بسزایی در سخنرانی شما خواهد داشت. مسلماً تفاوت میکند که شما برای یک استاد دانشگاه صحبت میکنید یا برای یک دندانپزشک! اگر بیشتر مخاطبین شما یک شغل مشخص داشته باشند کارتان فوق العاده آسان خواهد شد و میتوانید یک سخنرانی مناسب آن ها آماده کنید. اما اگر شغلشان با یکدیگر متفاوت باشد، باید طوری برنامه سخنرانی خود را بچینید که همه به خوبی صحبت های شما را متوجه شوند و آن ها را درک کنند. اگر این کار را انجام ندهید، مطمئن باشید در سخنرانی ناموفق بوده اید.
تحصیلات هم دیگر ویژگی مخاطبان است که باید از آن اطلاع داشته باشید. چرا که باید با افراد، در حد سواد و دانسته هایشان صحبت کنید تا به خوبی فهوای کلام شما را متوجه شوند. تصور کنید مطالبی را که میخواهید برای دکتری یک رشته ای بیان کنید، به یک فرد دیپلمه بگویید! خب طبیعی است که متوجه صحبت های شما نمیشود و احتملاً علاقه ای هم برای شنیدن حرف هایتان نداشته باشد. پس حتماً از تحصیلات مخاطبان خود هم اطلاعات داشته باشید یا دست کم طوری صحبت کنید که همه افراد، فارق از تحصیلاتشان، صحبت شما را به خوبی متوجه شوند.
فرهنگ هر کدام از مردم با یکدیگر متفاوت است. یکجا ممکن است انجام کاری خوشحالشان کند و یکجای دیگر، همان کار به منزله توهین به آن ها باشد! پس برای انجام یک سخنرانی خوب و به دور از هر گونه حواشی منفی، باید به این که فرهنگ غالب افرادی که مخاطب شما هستند چیست و چه حرف هایی را باید بزنید و چه حرف هایی را نباید.
در نهایت هم باید حتماً کاری کنید که انتظارات مخاطبانتان از شما به خوبی برآورده شود. اما برای این کار ابتدا باید ببنید مخاطبان شما چه انتظاری ازتان دارند و بعد آن ها را برآورده کنید! اصلاً مگر چیزی غیر از این میشود؟
پس ابتدا برآورد کنید و ببینید انتظارات مخاطبان از شما چقدر است، بعد به سراغ سخنرانی و نکته گفتن بروید.
برای مشاهده صفحه رسمی اینستاگرام استاد فاطمه بهرامی مدرس فن بیان و سخنرانی کلیک کنید.
مطالب پیشنهادی:
5 راه برای تقویت احساس ارزشمندی